ਇਕੋ ਇਕ ਪਦਾਰਥ ਜੋ ਆਮ ਤਾਪਮਾਨ 'ਤਰਲ, ਠੋਸ ਅਤੇ ਗੈਸ' ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਾਣੀ ਹੈ |ਇਸਦਾ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿਗਿਆਨਕ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਉਲਟ ਹੈ | ਪਾਣੀ ਦੇ ਅਣੂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ 80 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੇ ਉਬਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਰਫ਼ ਨੂੰ 100 ਡਿਗਰੀ ਤੱਕ ਪਿਘਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਜ਼ੀਰੋ ਡਿਗਰੀ ਤੇ ਪਿਘਲਦੀ ਹੈ , ਅਤੇ ਪਾਣੀ100 ਡਿਗਰੀ ਤੇ ਉਬਲਦਾ ਹੈ | ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਪਾਣੀ ਗੈਸ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸੰਭਵ ਨਾ ਹੁੰਦੀ | ਇਸ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜਿਆਦਾ ਪਦਾਰਥ ਘੁਲਦੇ ਹਨ | ਇਸ ਕਾਰਨ, ਜਾਨਵਰਾਂ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਖਣਿਜ ਅਤੇ ਬੇਕਾਰ ਪਦਾਰਥ ਲਿਆਉਣ ਅਤੇ ਲਿਜਾਉਣ ਲਾਇਕ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ | ਪਾਣੀ ਗਰਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਗਰਮੀ ਨੂੰ ਜਜ਼ਬ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ | ਪਰ, ਬਰਫ਼ ਵਿੱਚ ਅੱਧਾ ਹੀ ਤਾਪ ਲਗਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਬਰਫ਼ ਛੇਤੀ ਹੀ ਪਿਘਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ | ਇਸਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਹ ਧਰਤੀ ਉੱਪਰ ਤਾਪਮਾਨ ਲਗਾਤਾਰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ |ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਤਹ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਣਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ | ਇਸ ਨਾਲ ਇਹ ਇੱਕ ਪਤਲੀ ਪਰਤ ਵਿੱਚ ਫੈਲਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇੱਕ ਬੂੰਦ ਵਿੱਚ ਇਕੱਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ | ਇਸ ਗੁਣ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਹ ਸੈਂਕੜੇ ਫੁੱਟ ਉੱਚੇ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਨਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦਾ ਹੈ | ਗਰਮੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਣੀ ਸੁੰਘੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ | ਪਾਣੀ ਚਾਰ ਡਿਗਰੀ ਸੈਂਟੀਗਰੇਡ ਤਾਪਮਾਨ ਤੱਕ ਸੁੰਘੜਦਾ ਹੈ ਅਰਥਾਤ ਬਰਫ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿਚ ਇਸ ਤਾਪਮਾਨ ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਘਣਤਾ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ | ਇਹ ਭਾਰੀ ਪਾਣੀ ਸਤਹ ਦੀ ਆਕਸੀਜਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ, ਸਰੋਵਰ ਦੇ ਤਲ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ | ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਤੋਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਗੈਸਾਂ ਅਤੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਉੱਪਰ ਧੱਕੇਲਦਾ ਹੈ | ਇਸ ਕਾਰਣ ਸਰੋਵਰ ਆਕਸੀਜਨ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਉੱਥੇ ਜੀਵਨ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ | ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲੋਂ ਹਲਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ | ਇਸ ਕਾਰਣ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਝੀਲਾਂ, ਦਰਿਆਵਾਂ, ਤਲਾਬਾਂ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਦੀ ਸਤਹ ਤੇ ਵਹਿੰਦਾ ਹੈ , ਜਦਕਿ ਨੀਚੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਗਰਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ , ਜਿਸ ਕਾਰਣ ਜੀਵ ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਮਰਨ ਤੋਂ ਬਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ |
____________________________________________________